Czym jest koło zębate? Jakie rodzaje przekładni możemy znaleźć na rynku? Odpowiedzi szukaj w dzisiejszym artykule. Zapraszamy!
- Co to jest koło zębate?
- Czym jest czołowe koło zębate i listwa zębata?
- Jakie rodzaje przekładni wyróżniamy?
O przekładniach czy kołach zębatych niejednokrotnie już pisaliśmy. Jednakże wciąż nie omówiliśmy tego tematu wyczerpująco. Dlatego dziś uzupełniamy podstawowe wiadomości o kolejne – równie ważne – informacje. Poza odpowiedzią na podstawowe pytanie – czym jest koło zębate – wspomnimy także o listwie zębatej czy rodzajach przekładni zębatych.
Co to jest koło zębate?
Standardowe koła zębate to nic innego, jak okrągły dysk wyposażony w regularne zęby, które umieszcza się na całym obwodzie. Komponenty tego rodzaju wykorzystuje się przede wszystkim do przenoszenia momentu obrotowego lub po prostu ruchu na drugie koło lub zębatą listwę. Dwa takie koła tworzą przekładnię zębatą. Jeśli wykorzystujemy komponenty o tej samej średnicy, wtedy obie części działają na siebie nawzajem z identycznym momentem siły. To oznacza, że równie z taką samą prędkością się kręcą, chociaż często w innych kierunkach. W przypadku zastosowania kół zębatych o odmiennych wymiarach, również różnić będą się wielkości momentów obrotowych czy prędkości.
Czym jest czołowe koło zębate i listwa zębata?
Na rynku możesz znaleźć koło zębate w wersji czołowej. To nic innego, jak komponent walcowy, który uznaje się za najpopularniejsze i najczęściej wykorzystywane rozwiązanie. Czołowe koło zębate posiada regularne nacięcia na obwodzie, czyli właściwie wygląda jak standardowy mechanizm. Jeśli chcemy zbudować przekładnię czołową, musimy ustawić koła w sposób równoległy do siebie.
Przy kołach zębatych często pojawia się taki produkt jak listwa zębata. Jest to liniowy komponent, również posiadający zęby, regularnie od siebie oddalone. Zasięg takiego produktu zależy od długości całej listwy. Nie są jednak to duże komponenty, dlatego cały ruch przebiega raczej w jedną i drugą stronę. Jeśli połączymy wspomniane koło zębate czołowe z listwą zębatą, otrzymamy listwową przekładnię zębatą. Jest również możliwość połączenia kilku listew. Dzięki temu uzyskamy większy system zwany szyną zębatą.
Jakie rodzaje przekładni wyróżniamy?
Do popularnych przekładni zębatych zalicza się systemy stożkowe, ślimakowe oraz eliptyczne. W pierwszym przypadku dysponujemy przekładnią, w której osie umieszcza się względem siebie pod kątem 90 stopni. Zatem jest to system wyróżniający się prostopadłymi osiami. Biorąc pod uwagę kształt linii zęba, możemy wyróżnić przekładnie stożkowe proste, łukowe lub śrubowe. Znajdą zastosowanie przede wszystkim w aplikacjach, które wymagają nierównoległej zmiany kierunku przekazania siły.
Model ślimakowy składa się ze śruby ślimakowej oraz koła. Na wspomnianej śrubie uzębienie przypomina gwint. Taka przekładnia mimo bardzo dużego przełożenia pracuje bardzo cicho. W rozwiązaniu ślimakowym do przenoszenia mocy wykorzystuje się także tarcie.
Na rynku popularne są także przekładnie eliptyczne, zbudowane z owalnych elementów. System tego rodzaju przenosi ruch w sposób nierównomierny. Decydując się na to rozwiązanie, należy pamiętać, że koła zębate powinny być niemalże identyczne.