Jakie są rodzaje łożyskowań? Z czego składa się łożyskowanie i czym wyróżniają się poszczególne konstrukcje? Na dzisiejsze pytania odpowiadamy w poniższym artykule. Zapraszamy do szybkiego zapoznania się z tematem.
- Jakie wyróżnia się układy łożysk?
- Czym charakteryzują się węzły łożyskowe ustalające i swobodne?
- Czym są węzły łożyskowe nastawne?
Jakie wyróżnia się układy łożysk? Czym charakteryzują się łożyskowe węzły ustalające oraz swobodne? Czym właściwie są nastawne węzły łożyskowe? Jeśli szukasz odpowiedzi na tego rodzaju pytania, znajdziesz je w dzisiejszym wpisie. Takie informacje dostępne są również w katalogach producentów w części ogólnej.
Jakie wyróżnia się układy łożysk?
Do łożyskowania poszczególnych elementów maszyny, które się obracają, z reguły wykorzystuje się dwa łożyska toczne. Biorąc pod uwagę zastosowanie, wymaganą dokładność obrotu, obciążenia oraz kosztowe uwarunkowania, łożyskowania mogą być zbudowane z następujących elementów:
- węzeł łożyskowy ustalający oraz swobodny,
- łożyskowe węzły nastawne,
- węzeł łożyskowy „pływający”.
Czym wyróżniają się poszczególne rodzaje łożyskowań? Na pytanie odpowiadamy w dalszej części niniejszego artykułu.
Czym charakteryzują się węzły łożyskowe i ustalające i swobodne?
Do najpopularniejszych, a właściwie najczęściej występujących łożyskowań zalicza się węzły łożyskowe ustalające oraz swobodne. Łożyska w ustalającym węźle, które z reguły montuje się po stronie napędu danego urządzenia, podpierają promieniowo wał i ustalają jego wzdłużne położenie w dwóch kierunkach. Z tego powodu komponent musi mieć odpowiednio zabezpieczone położenie w oprawie oraz na wale.
Do węzłów ustalających najczęściej wykorzystuje się łożyska kulkowe zwykłe, wahliwe, łożyska baryłkowe czy walcowe typu NJ, HJ i NUP. Oprócz tego w węzłach ustalających można zastosować dopasowane w odpowiednim układzie modele stożkowe i łożyska kulkowe skośne dwurzędowe lub w jednorzędowe w układzie. Można także wykorzystać połączenia poprzecznego łożyska przenoszącego siły ściśle poprzeczne i modelu przenoszącego obciążenie wzdłużne – na przykład produkty walcowe typu NU i skośne jednorzędowe dwukierunkowe.
Łożyska stosowane w swobodnym węźle gwarantuje promieniowe podparcie wału. Jeśli jest to wymagane, może także kompensować wzdłużne przemieszczenie wału względem oprawy, który jest najczęściej skutkiem rozszerzalności cieplnej. Niektóre produkty mogą także przejmować odkształcenia wału. Do standardowych rozwiązań, które mają taką możliwość, zalicza się następujące komponenty:
- łożyska toroidalne CARB,
- łożysko walcowe typu N i NU – czyli modele z obrzeżami na jednym pierścieniu.
W węzłach swobodnych może także dochodzić do przemieszczeń osiowych między jednym pierścieniem łożyska a miejscem, w którym został on osadzony. Najczęściej chodzi o pierścień zewnętrzny i otwór oprawy. W takich aplikacjach sprawdzą się głównie łożyska kulkowe zwykłe, wahliwe i baryłkowe.
Czym są węzły łożyskowe nastawne?
W łożyskowaniu nastawnym mamy do czynienia z tak zwanym dwustronnym ustaleniu. Tu wał prowadzony jest przez każde łożysko osiowo, ale tylko w jednym kierunku. Takie łożyskowanie wykorzystuje się najczęściej tam, gdzie mamy do czynienia z krótkimi wałami. Stosuje się wtedy niemalże każdy rodzaj łożysk poprzecznych – szczególnie tych, które przejmują również obciążenia wzdłużne (przynajmniej jednokierunkowe). A zatem w aplikacji sprawdzi się przede wszystkim łożysko kulkowe skośne oraz stożkowe.
Warto jeszcze wspomnieć o węzłach łożyskowych pływających. Takie rozwiązanie również jest dwustronnie ustalone. Opcja ta świetnie sprawdzi się wtedy, gdy nie ma żadnych specjalnych wymagań związanych z ustaleniem osiowym lub wtedy, gdy inne części zamocowane na danym wale ustalają jego osiowe położenie. W tego typu węzłach montuje się najczęściej łożyska kulkowe wahliwe, zwykłe oraz baryłkowe. Należy pamiętać, że w takim rozwiązaniu pierścień zewnętrzny powinien mieć możliwość przesuwu względem obudowy.