Na pracujące w danej maszynie czy urządzeniu łożyska toczne z reguły działają dwie siły — promieniowa i osiowa. Rodzaj obciążenia to jeden z kilku czynników, który trzeba wziąć pod uwagę podczas doboru łożyska do danej aplikacji. Co to jest łożysko toczne wzdłużne i czym różni się od poprzecznego, który uważa się aktualnie za najpopularniejsze i najpowszechniej stosowane rozwiązanie?
Łożysko toczne wzdłużne — co to?
Dostępne na rynku łożyska wzdłużne to takie łożyska toczne, które mają zdolność przenoszenia obciążeń wzdłużnych. Chodzi o takie siły, których kąt alfa wynosi więcej niż 45 stopni i mniej niż 90 stopni. Wśród standardowych łożysk wzdłużnych dostępne są również specjalne łożyska oporowe przejmujące obciążenia ściśle osiowe (kąt alfa wynosi 90 stopni). W teorii takie łożyska nie są przystosowane do przenoszenia obciążeń poprzecznych. Niektóre komponenty mogą przejmować siły promieniowe, ale tylko te, które są mniejsze od osiowych.
Rodzaje łożysk tocznych wzdłużnych
Łożyska wzdłużne dostępne są w przeróżnych wykonaniach. Do najpopularniejszych zalicza się łożyska kulkowe wzdłużne jednokierunkowe oraz dwukierunkowe. Te pierwsze komponenty zbudowane są z płaskich pierścieni z osobnymi bieżniami i ze specjalnego złożenia kulkowego. Kąt działania produktów tego rodzaju wynosi 90 stopni, a to oznacza, że są zdolne przejmować jedynie obciążenia wzdłużne z jednego kierunku. Dwukierunkowe łożyska kulkowe wzdłużne natomiast to modele składające się z pierścieni posiadających bieżnie po dwóch stronach, dwóch pierścieni zewnętrznych i dwóch koszyków z kulkami. Takie rozwiązania przenoszą obciążenia osiowe z dwóch kierunków.
W wariancie wzdłużnym wykonuje się również łożyska baryłkowe. Wałeczki montowane w tego rodzaju łożyskach poruszają się po bieżni, która ma kulistą powierzchnię. Dzięki takiej konstrukcji łożyska baryłkowe są opcją wahliwą. Odpowiedni kąt działania łożysk baryłkowych pozwala na pracę w miejscach, w których mamy do czynienia zarówno z siłą wzdłużną, jak i poprzeczną. Trzeba jednak pamiętać o tym, że obciążenie promieniowe nie powinno przekraczać 55% obciążenia osiowego.
Modele wzdłużne można znaleźć także wśród łożysk walcowych. Jeśli chodzi o łożyska walcowe wzdłużne, należy pamiętać, że takie komponenty przenoszą tylko i wyłącznie obciążenia osiowe. Co to oznacza? Otóż to, że nie powinno się ich obciążań promieniowo. Do zalet łożysk walcowych wzdłużnych zalicza się optymalną odporność na uderzenia, dużą obciążalność oraz wysoką sztywność. Ponadto łożyska walcowe wzdłużne — jak poprzeczne — nie mają zdolności do tak zwanego wychylania się kątowego.
Łożyska wzdłużne — oferta dystrybutora
W naszej ofercie znajdziesz nie tylko wspomniane wyżej łożyska kulkowe, walcowe i baryłkowe wzdłużne, ale także komponenty stożkowe i igiełkowe. Łożyska stożkowe wzdłużne to produkty, które mają zdolność do przejmowania bardzo dużych obciążeń osiowych. Jednocześnie zachowują wysoką odporność na obciążenia udarowe. Dostępne są w wersji jednokierunkowej i dwukierunkowej. Łożyska igiełkowe wzdłużne to komponenty, które wyróżniają się stosunkowo mała wysokością przekroju poprzecznego.
Łożyska kulkowe wzdłużne dostępne są w kilku wariantach. Do najpopularniejszych zalicza się łożyska kulkowe wzdłużne jednokierunkowe i dwukierunkowe. Te pierwsze przenoszą obciążenia osiowe w jednym kierunku, a drugie – w obu kierunkach. W obu przypadkach otrzymuje się łożysko rozłączne, które jest czułe na siły poprzeczne. Do zalet łożysk kulkowych wzdłużnych zalicza się dokładność i stosunkowo wysoką sztywność. Między sobą łożyska kulkowe wzdłużne mogą różnić się także nieco swoją konstrukcją. Popularni producenci dostarczają – na przykład – łożyska z pierścieniem zewnętrznym z płaskim czołem oporowym, modele z zewnętrznymi pierścieniami kulistymi czy z kulistymi podkładkami. Wśród kulkowych rozwiązań dostępne są również łożyska kulkowe skośne wzdłużne. Tego rodzaju komponenty również dostarcza się w wariancie jednokierunkowym lub dwukierunkowym.
Łożyska baryłkowe wzdłużne to idealne rozwiązanie dla tych aplikacji, w których występują bardzo duże obciążenia i jednocześnie wysokie prędkości obrotowe. Bieżnie w łożyskach baryłkowych wzdłużnych nachylone są odpowiednio do osi, dzięki temu komponenty można obciążać także promieniowo. Warto jednak pamiętać o tym, aby siły poprzeczne nie były większe od wzdłużnych — obciążenie poprzeczne może wynosić maksymalnie 55% obciążenia wzdłużnego. Jeśli chodzi o elementy toczne, z reguły wykorzystuje się niesymetryczne baryłki. Do zalet łożysk baryłkowych wzdłużnych zalicza się między innymi zdolność skutecznego wyrównywania kątowych odchyłek. Do smarowania niniejszych komponentów w większości przypadków zaleca się stosować dobrej jakości oleje. W tego rodzaju łożyskach wzdłużnych najczęściej montuje się koszyki blaszane ze stali lub masywne z mosiądzu.
Łożyska walcowe wzdłużne to komponenty, które mają zdolność przejmowania bardzo dużych obciążeń wzdłużnych. Z drugiej strony nie można ich obciążań siłami promieniowymi. Na tle innych rozwiązań niniejsze modele wyróżniają się stosunkowo dużą obciążalnością, świetną odpornością na uderzenia oraz wysoką sztywnością. Łożyska walcowe wzdłużne nie są opcją samonastawną i nie są przystosowane do kątowych wychyleń. Koszyki dla łożysk walcowych wzdłużnych produkuje się najczęściej z aluminium, mosiądzu lub poliamidu. Walcowe łożyska wzdłużne są rozłączne — można rozłożyć je na pierścień zewnętrzny, wewnętrzny i złożenie wałeczkowe. Aby wyeliminować naprężenia krawędziowe, producenci specjalnie modyfikują liniowy styk pomiędzy bieżniami a elementami tocznymi.
Konstrukcja łożysk igiełkowych wzdłużnych jest podobna do tej, którą znamy z modeli walcowych. Różnią się jedynie kształtem elementów tocznych. W przypadku komponentów igiełkowych elementami tocznymi są wałeczki, które swoim kształtem przypominają igiełki. Walcowe natomiast mają elementy toczne w formie walca. W łożyskach igiełkowych wzdłużnych często montuje się koszyki wyprodukowane ze stali lub dobrej jakości tworzywa. Podobnie jak poprzeczny odpowiednik łożyska igiełkowe wzdłużne również wyróżniają się małą wysokością poprzecznego przekroju. Do zalet niniejszych komponentów zalicza się zdolność przejmowania dużych obciążeń wzdłużnych.
Łożyska stożkowe wzdłużne przenoszą duże obciążenia wzdłużne i jednocześnie zachowują optymalną odporność na udarowe obciążenia. Wykorzystując modele stożkowe wzdłużne, można uzyskać zwarte osiowo łożyskowanie, które charakteryzuje się stosunkowo dużym współczynnikiem sztywności. Łożyska stożkowe wzdłużne dostępne są w wersji jednokierunkowe i dwukierunkowej. Dzięki temu, że produkty te są opcją rozłączną, sam ich montaż i demontaż jest bardzo prosty.