Popularne łożyska toczne nie sprawdzają się w Twoich maszynach? W takiej sytuacji warto sprawdzić rozwiązania niekonwencjonalne. Zatem, co to są łożyska specjalne?
- Czym są łożyska specjalne?
- Co to jest łożysko o zwiększonej podatności?
- Czym wyróżniają się łożyska wieńcowe?
- Czym są łożyska liniowe?
Łożyska toczne to grupa, która składa się z wielu odmian łożysk. Do najpopularniejszych zalicza się oczywiście łożyska kulkowe w różnych wariantach, stożkowe, walcowe, baryłkowe i igiełkowe. I mimo iż wspomniane komponenty produkuje się w kilku wersjach – na przykład wielorzędowych, wzdłużnych, skośnych – to nawet te rozwiązania mogą nie sprawdzić się w danej aplikacji. W takiej sytuacji warto sprawdzić łożyska specjalne. W niniejszym artykule omówimy, czym są i w jakich konfiguracjach można znaleźć je aktualnie na rynku.
Czym są łożyska specjalne?
Kategorię obejmującą łożyska specjalne możemy podzielić na dwie główne grupy. Do popularniejszych rozwiązań zalicza się te modele, które od standardowych komponentów różnią się jedynie wymiarami zewnętrznymi, zachowując taką samą konstrukcję wewnętrzną. Drugą grupę stanowią łożyska specjalne wyróżniające się budową wewnętrzną.
Jak już wspomnieliśmy, pierwsza grupa składa się z łożysk o nieznormalizowanych wymiarach lub specjalnej zewnętrznej konstrukcji. Rozwiązania tego rodzaju wykorzystuje się przede wszystkim w przemyśle o produkcji masowej. Kategoria ta obejmuje także łożyska specjalne wyróżniające się nietypową budową wewnętrzną. Są to z reguły komponenty przystosowane do przenoszenia mniejszych obciążeń w aplikacjach o małych wymaganiach związanych z dokładnością obrotu. Na przykład w prowadnicach szuflad, rolkach do wózków czy w transporterach rolkowych.
Druga grupa natomiast składa się z łożysk wyróżniających się specjalną konstrukcją wewnętrzną, produkowane z myślą o równie specjalnych wymaganiach. Kategoria ta obejmuje przede wszystkim łożyska liniowe, miniaturowe, wieńcowe, rozwiązania o zwiększonej podatności oraz modele z pierścieniami dzielonymi.
Co to jest łożysko o zwiększonej podatności?
Ogólnie łożyska toczne charakteryzują się dużą sztywnością. Aby zwiększyć ich podatność, często montuje się elementy toczne w wersji drążonej. Przy łożyskach walcowych wyróżnia się w takim przypadku komponenty z drążonymi lub zwijanymi z taśmy wałeczkami. To drugie rozwiązanie wykorzystuje się zwykle do przenoszenia udarowych obciążeń, szczególnie w aplikacjach, które nie wymagają dużej dokładności obrotu. Rozwiązanie z wałeczkami drążonymi natomiast poleca się w sytuacji, gdy ważna jest duża dokładność obrotu.
Czym wyróżniają się łożyska wieńcowe?
Popularne łożyska wieńcowe stosuje się głównie przy łączeniu z korpusem maszyny stołów obrotowych obrabiarek, wież żurawi, czołgów, koparek czy wiertnic geologicznych. Są to komponenty przystosowane do pracy przy niskich prędkościach obrotowych, ale przy dużych obciążeniach osiowych. W łożyskach wieńcowych jeden z pierścieni wyposaża się w tak zwany wieniec zębaty, który najczęściej współpracuje z kołem napędowym. Pierścienie nierzadko posiadają również specjalne otwory, które umożliwiają na skuteczne zamocowanie ich za pośrednictwem śruby do korpusu oraz obrotowego elementu.
Elementy toczne w łożyskach wieńcowych oddziela się specjalnymi przekładkami lub umieszcza w oprawach indywidualnych, wyprodukowanych – na przykład – z mosiądzu, poliamidu czy miękkiej stalowej blachy.
Do najpopularniejszych modeli wieńcowych zalicza się łożyska kulkowe czteropunktowe, walcowe krzyżowe dwurzędowe czy stożkowe krzyżowe. Wspomniany komponent czteropunktowy kulkowe sprawdzi się między innymi w wieżach czołgów czy w stołach obrotowych obrabiarek. Do łożyskowania radarowych anten poleca się głównie łożysko kulkowe skośne dwurzędowe. W żurawiach portowych montuje się przede wszystkim modele walcowe krzyżowe lub trzyrzędowe, które świetnie przenoszą ogromne obciążenia. Natomiast w stołach obrotowych obrabiarek o dużej dokładności doskonale sprawdzają się krzyżowe łożyska stożkowe.
Zanim zdecydujesz się na łożysko wieńcowe, sprawdź właściwości interesujących Cię modeli. Wszystkie parametry znajdziesz w katalogu danego producenta.
Czym są łożyska liniowe?
Wśród produktów specjalnych wyróżnia się także łożyska liniowe, zaprojektowane z myślą o posuwisto-zwrotnym ruchu. W tej sytuacji wykorzystuje się między łożyskiem a powierzchnią danej prowadnicą elementy toczne. Wśród modeli liniowych wyróżnia się łożyska kulkowe, walcowe, prowadnice z krzyżowymi rolkami, układy prowadnic i złożenia walcowe. Komponenty liniowe kulkowe wykorzystuje się przede wszystkim w prowadnicach o kołowym przekroju. Rozwiązania walcowe doskonale sprawdzają się przy prowadnicy płaskiej.
Ogólnie łożyska liniowe to komponenty, które wykorzystuje się w aplikacjach wymagających ruchu liniowych – na przykład w automatach, dokładnych obrabiarkach czy prasach.