Jak dobrać łożyska w oprawie? Cóż, odpowiedź jest prosta. Kierując się między innymi warunkami pracy i otoczenia. Jednak aby wybór był poprawny, należy mieć chociaż podstawową wiedzę na temat zespołów łożyskowych ogólnie.
- Zespoły łożyskowe – krótka charakterystyka
- Materiały i rodzaje opraw
- Uszczelnienia dla łożysk w oprawie
Dobierając łożyska w oprawie musimy wiedzieć – między innymi – jaki rodzaj komponentu został wykorzystany w danym produkcie. Przy ekstremalnych warunkach pracy ważne będą również informacje na temat materiałów, z których wyprodukowano oprawę. Zanim jednak przejdziemy do ich omówienia, przypomnijmy, czym właściwie są zespoły łożyskowe i gdzie znajdą zastosowanie.
Zespoły łożyskowe – krótka charakterystyka
Standardowy zespół łożyskowy to gotowe rozwiązanie, składające się z wybranego łożyska, oprawy, uszczelnienia technicznego, środka smarnego i systemu do mocowana na wale. Dzięki takiej budowie komponent jest doskonale chroniony przed zanieczyszczeniami. Dlatego właśnie najczęściej zespoły łożyskowe stosuje się w mocno zapylonych miejscach.
Zastosowanie zespołów łożyskowych
Z zespołów łożyskowych najpopularniejsze są modele wyposażone w łożyska toczne. Zastosowanie znajdą między innymi w dmuchawach, wentylatorach, większych systemach przenośników czy urządzeniach wykorzystywanych do transportowania materiałów. Poleca się je również w branży energetycznej, górniczej, cementowej czy celulozowo-papierniczej. Ze względu na wysoki poziom zapylenia w takim miejscu jak tartak czy tam, gdzie produkuje się stal, również i we wspomnianych przemysłach często się je wykorzystuje.
Popularnie łożyska baryłkowe w oprawie są rozwiązaniem, które zwykle montuje się w ogólnym zastosowaniu. Oczywiście bez przeszkód sprawdzi się także w nieco bardziej wymagającej aplikacji. Natomiast dla trudniejszych warunków pracy i otoczenia poleca się głównie łożyska stożkowe w oprawie. Modele te przenoszą zarówno obciążenia poprzeczne, jak i wzdłużne. Dlatego świetnie sprawdzą się przede wszystkim w przenośnikach ślimakowych czy w wentylatorach.
Materiały i rodzaje opraw
O rodzajach opraw pisaliśmy już niejednokrotnie. Jeśli jesteś zainteresowany tematem, koniecznie sprawdź artykuł Czym jest zespół łożyskowy, który opublikowaliśmy kilka miesięcy temu. Tam znajdziesz szczegółowe informacje na temat opraw dzielonych i niedzielonych. Dziś przypomnimy jedynie, że łożyska w oprawach dzielonych to rozwiązanie, które w przypadku uszkodzenia jakiegoś elementu, nie wymaga od nas wymiany całości, a jedynie zepsutej części. Natomiast wariant niedzielony jest złożonym produktem, który w przypadku awarii w całości podlega wymianie.
Standardowe oprawy produkuje się z żeliwa. Jednakże materiał ten nie zawsze wytrzymuje w aplikacjach, w których zespół łożyskowy naraża się na udarowe obciążenia. Również opraw żeliwnych nie proponuje się tam, gdzie aplikacja wymaga montażu innego, niż w pozycji poziomej. W obu przypadkach gniazda pracujących w oprawie łożysk mogą zacząć pękać i/lub się odkształcać. Lepszym rozwiązaniem dla wspomnianych warunków pracy będą komponenty wyprodukowane ze sferoidalnego żeliwa, które znacząco podnosi parametr wytrzymałości całego zespołu.
Na rynku dostępne są także oprawy, w których zamontowano specjalne czujniki. Ich celem jest monitorowanie stanu łożysk.
Uszczelnienia dla łożysk w oprawie
Uszczelnienia techniczne to rozwiązanie, które doskonale chroni wnętrze łożyska przed różnego rodzaju zanieczyszczeniami. Ponadto komponenty te zapobiegają także wyciekaniu smaru. Przy zespołach łożyskowych stosuje się zarówno uszczelnienia stykowe, jak i bezstykowe. Najczęściej są to warianty dwuwargowe, trójwargowe, labiryntowe, uszczelnienia typu V i takonitowe. Poza rodzajem uszczelnienia warto zwrócić uwagę także na materiał, z którego element został wyprodukowany. Jeśli pod tym względem zabezpieczenie nie będzie przystosowane do warunków pracy i otoczenia, szybko się zużyje bądź ulegnie awarii.
W aplikacjach, w których łożysko w oprawie narażone jest na wodę czy ma styczność z bardzo mocnym zanieczyszczeniem, można dodatkowo zastosować pokrywy zabezpieczające. Jest to rozwiązanie współpracujące z uszczelnieniami technicznymi.
Uszczelnienia dla opraw dzielonych
W zespołach łożyskowych wyposażonych w oprawę dzieloną wykorzystuje się najczęściej uszczelnienia stykowe.
Jak smarować zespoły łożyskowe?
Zarówno częstotliwość dosmarowywania, jak i ilość środka smarnego są zależne od warunków pracy i otoczenia danego zespołu łożyskowego. Powszechnie uważa się, że im większe zanieczyszczenie, tym częściej powinniśmy uzupełniać w zespole łożyskowym smar.
Rodzaj środka smarnego także jest zależny od pewnych czynników. Wybieramy go na tej samej podstawie jak w przypadku smaru do klasycznego rozwiązania łożyskowego. W większości przypadków klienci wykorzystują środki smarne wzbogacone o dodatki EP lub produkty wysokotemperaturowe.
