Dużo piszemy o łożyskach tocznych, a przecież do przenoszenia obrotowego ruchu można wykorzystać również łożysko ślizgowe.
Łożysko ślizgowe różni się od tocznego sposobem przenoszenia siły. W przypadku modelu ślizgowego siła przenoszona jest przez powierzchnie, które – jak sama nazwa wskazuje – ślizgają się względem siebie. Natomiast w łożysku tocznym do przenoszenia siły wykorzystywane są elementy toczne.
Łożysko ślizgowe
W łożysku ślizgowym brakuje jakichkolwiek pośredniczących części ruchomych. Dany element, na przykład czop wału, montuje się w panewce cylindrycznej. Aktualnie dostępne są w wielu wariantach i rodzajach konstrukcyjnych, co daje równie wiele możliwości w przypadku wykorzystania. Charakteryzują się przede wszystkim doskonałą trwałością i wytrzymałością na różne obciążenia.
Łożysk ślizgowych jest wiele, a ich różnice wynikają przede wszystkim z rodzaju obciążenia, wielkości, obrotowej prędkości czy typu tarcia. Ze względu na tę właśnie różnorodność, wybierając konkretne łożysko ślizgowe, musimy dokładnie przeanalizować wymagania aplikacji i potrzeby.
Podział łożysk ślizgowych:
Modele ślizgowe dzieli się następująco:
- łożyska suche – są to modele smarowane okresowo lub wcale. Panewki produkuje się z tworzyw sztucznych lub typowych stopów łożyskowych. Łożyska ślizgowe suche wykorzystuje się przede wszystkim w aplikacjach słabo obciążonych.
- łożyska powietrzne – modele, które stosuje się przede wszystkim tam, gdzie mamy do czynienia z wysokimi prędkościami obrotowymi przy niewielkich obciążeniach.
- łożyska olejowe – łożyska ślizgowe olejowe to modele, w których element korpusu wypełniony jest olejem. Ten rodzaj dzieli się także na hydrostatyczne i hydrodynamiczne. W przypadku tego pierwszego olej jest przekazywany pod odpowiednim ciśnieniem. Natomiast w drugim rodzaju olej tworzy się samodzielnie przez zjawisko hydrodynamiczne, które pojawia się w szczelinie. Tu jednak potrzebna jest specjalna kieszeń smarna.
Łożysko toczne
Na temat samych łożysk tocznych napisaliśmy już wiele artykułów. Dlatego dziś tylko przypomnimy, czym one się tak właściwie różnią od modeli ślizgowych. A mianowicie zbudowane są z dwóch pierścieni oraz elementów tocznych, umieszczonych między bieżniami tych pierścieni. I to właśnie te części toczne odpowiadają na precyzyjne przenoszenie obciążeń i efektywność.
Porównanie łożysk ślizgowych i tocznych
Tam, gdzie mamy ograniczoną przestrzeń, najlepiej stosować łożyska ślizgowe. Do zalet tego rozwiązania zalicza się przede wszystkim cichą pracę i brak problemów przy przenoszeniu wysokich obciążeń, podczas gdy ruchy obrotowe są niskie. Dobrze dobrane łożyska ślizgowe świetnie sprawdzą się także w ekstremalnych warunkach, na przykład przy wysokiej temperaturze. Produkt ślizgowy stosuje się również, jeśli wymagana jest cichobieżność czy wygłuszenie drgań wału.
Modele ślizgowe montuje się najczęściej w zegarkach ręcznych, maszynach budowlanych czy samochodach. Ponadto wykorzystywane są w każdej gałęzi przemysłowej, również w branży lotniczej.
