Jakie są konstrukcje łożyskowań? Jakie wyróżnia się układy łożysk? Jeśli szukasz informacji na ten temat, zapraszamy do lektury dzisiejszego artykułu.
- Jakie wyróżnia się układy łożysk?
- Czym charakteryzuje się układ węzeł łożyskowy ustalający lub swobodny?
- Co to jest układ łożyskowy nastawny?
- Czym jest układ łożyskowy pływający?
W dzisiejszym wpisie omawiamy kwestię związaną z konstrukcjami łożyskowań. Informacje te przedstawiamy, biorąc pod uwagę łożyska toczne produkowane przez popularną markę SKF, jako przykład. Jeśli szukasz wiadomości związanych z konstrukcjami łożyskowań i układami łożysk, zapoznaj się z poniższym wpisem już teraz! Pamiętaj, że tego rodzaju informacje dostępne są także w katalogach producentów łożysk! Pobierz taką broszurę, jeśli chcesz poszerzyć swoją wiedzę.
Jakie wyróżnia się układy łożysk?
Z reguły łożyskowanie, które wykorzystuje się do podpierania wału obracającego się, potrzebuje dwóch węzłów łożyskowych. Oba węzły umieszcza się na końcu wału. Taki węzeł może składać się z jednego lub większej ilości łożysk – wszystko zależy od wymagań związanych między innymi z kierunkiem obciążenia czy sztywnością. Celem łożyskowania jest ustalenie położenia w kierunku osiowym oraz promieniowym wału oraz jego podparcie. Ustalanie położenia odbywa się w stosunku do części nieruchomych, do których zalicza się – na przykład – oprawy.
Aktualnie wykorzystuje się kilka typów układów łożysk. Do najważniejszych zalicza się układ łożyskowy nastawny, „pływający” oraz węzeł łożyskowy ustalający/węzeł łożyskowy swobodny. W dzisiejszym artykule nie poruszamy kwestii związanej z łożyskowaniem zbudowanym z pojedynczego łożyska, które przejmuje obciążenia poprzeczne, wzdłużne oraz momenty. Czym wyróżniają się wspomniane wyżej układy? Na pytanie odpowiadamy w dalszej części niniejszej treści.
Czym charakteryzuje się układ węzeł łożyskowy ustalający lub swobodny?
Układ węzeł łożyskowy ustalający lub swobodny w standardowych aplikacjach musi przede wszystkim kompensować zarówno wydłużanie, jak i kurczenie się cieplne wałów. W takim układzie umieszczony na końcu wału węzeł łożyskowy musi ustalać jego położenie w osiowym kierunku. Uzyskuje się to mocując osiowo łożysko w oprawie i na wale. Na przeciwnym końcu wału umieszcza się drugi węzeł – swobodny, który z kolei musi kompensować cieplne przemieszczenia wału w stosunku do obudowy. Ta konieczność jest spowodowana tym, że należy unikać wywoływania ewentualnych obciążeń wewnętrznych w samym łożysku.
Jeśli chodzi o łożyska ustalające, najlepszym rozwiązaniem w takim przypadku będą łożyska toczne poprzeczne, które przejmują obciążenia złożone – to jest poprzeczne i wzdłużne. Przykładem takich komponentów są łożyska kulkowe zwykłe, dwurzędowe albo jednorzędowe kulkowe skośne dopasowane w zespół, kulkowe wahliwe, baryłkowe, walcowe typu NUP lub stożkowe – również dopasowane w odpowiedni zespół łożyskowy.
W przypadku kompensowania cieplnych odkształceń wału w swobodnym węźle można wykorzystać łożysko przenoszące tylko obciążenia promieniowe i jednocześnie umożliwiające osiowe przemieszczenia w obrębie całego komponentu. Do takich łożysk zalicza się komponenty igiełkowe, toroidalne CARB oraz walcowe wyposażone w jeden pierścień bez obrzeży. Druga metoda obejmuje montaż łożyska z niewielkim promieniowym luzem w obudowie. Dzięki temu pierścień zewnętrzny będzie mógł przemieszczać się swobodnie w osiową stronę.
Więcej informacji na temat tego rodzaju układów znajdziesz w katalogu producentów łożysk. Pobierz katalog SKF lub innej marki i dokładnie zapoznaj się ze znajdującą się w broszurze treścią.
Co to jest układ łożyskowy nastawny?
W nastawnych łożyskowaniach wał w jednym kierunku ustala jedno łożysko w osiowym położeniu, w przeciwnym natomiast drugie łożysko. Taką sytuację nazywa się „dwustronnym ustaleniem”. Łożyskowanie nastawne wykorzystuje się najczęściej przy krótkich walach. Do tego typu łożyskowania najlepiej sprawdzą się łożyska kulkowe skośne oraz stożkowe.
Warto pamiętać o tym, że przy łożyskowaniach złożonych z komponentów kulkowych skośnych lub stożkowych w układzie nastawnym konieczne może być napięcie wstępne.
Czym jest układ łożyskowy pływający?
Układy łożyskowe „pływające” również są dwustronnie ustalone – podobnie jak wspomniany wyżej układ nastawny. Jednakże łożyskowanie „pływające” bardziej nadaj się w aplikacji, w której nie ma skomplikowanych wymagań związanych z ustaleniem osiowym wału lub kiedy inne części zamocowane na wale już ustalają osiowe położenie tego wału.
W układzie „pływającym” doskonale sprawdzają się łożyska kulkowe zwykłe, kulkowe wahliwe oraz baryłkowe. Należy pamiętać o tym, aby jeden z pierścieni wszystkich łożysk mógł przesuwać się osiowo we własnym gnieździe. Najczęściej dotyczy to pierścienia zewnętrznego.
Taki układ łożyskowy „pływający” można także stworzyć, montując dwa łożyska walcowe NJ w lustrzanym układzie i z przesuniętymi wewnętrznymi pierścieniami.
