Zastanawiasz się, jak dobrać łańcuch rolkowy do przekładni łańcuchowej? Procedura jest nieco złożona, ale wbrew pozorom prosta. Dziś przedstawiamy krok po kroku, jak taki dobór wygląda.
Jeśli chcesz mieć pewność, że otrzymasz poprawnie dobrany łańcuch rolkowy, skorzystaj z pomocy ekspertów. Mimo iż sama procedura doboru nie jest specjalnie trudna, osoba, która nie ma żadnego doświadczenia w tej kwestii, może popełnić w którymś momencie błąd. To z kolei przełoży się na skuteczność i żywotność całej przekładni.
Łańcuch rolkowy – podstawowe informacje
Zanim odpowiemy na tytułowe pytanie, warto przypomnieć, z czego składa się standardowy łańcuch rolkowy i jakie wady oraz zalety wyszczególnia się przy przekładniach łańcuchowych.
Otóż łańcuch rolkowy składa się z płytek (wewnętrznych i zewnętrznych), tulejek, sworzni i rolek, które mocuje się na wspomnianych tulejkach. Zastosowanie rolek niesie za sobą same korzyści. Dzięki temu nie tylko udało się podnieść odporność komponentu na zużycie, ale także ulepszyć sprawność całej przekładni łańcuchowej.
Zadaniem płytek jest łączenie elementów konstrukcji oraz skuteczne przenoszenie obciążenia. Sworznie montowane w otworach płytek odpowiadają za ich łączenie. Rolki natomiast instaluje się między rzędami płytek. To one mają styczność z częściami napędowymi oraz napędzanymi. Zdolność do obracania się podczas pracy sprawia, że rolki wolniej się zużywają. Sytuacja ta skutecznie także zmniejsza poziom tarcia.
Zalety i wady przekładni łańcuchowej
Przekładnia łańcuchowa ma wiele zalet. Do nich zalicza się przede wszystkim pracę bez poślizgu i dużą sprawność. Ponadto rozwiązanie tego rodzaju świetnie radzi sobie z ewentualnymi mocnymi i gwałtownymi uderzeniami czy szarpnięciami. Niestety nie jest jednak pozbawiona wad.
Większość systemów łańcuchowych pracuje głośniej niż inne przekładnie. Dodatkowo wymaga regularnego smarowania, ponieważ przeguby mogą szybko się zużywać. Podczas pracy dochodzi także do nierównomierności ruchu, ponieważ przez zużycie kół łańcuch zaczyna osiadać się na tak zwanym wieloboku. Przy przekładniach łańcuchowych nie zaleca się także wykorzystywania ruchu rewersyjnego.
Dobór łańcucha rolkowego
Proces doboru łańcucha rolkowego jest nieco rozbudowany, ale wbrew pozorom prosty. Poniżej przedstawiamy najważniejsze kroki, na których należy skupić się przy wybieraniu odpowiednich komponentów.
Przełożenie przekładni łańcuchowe
Według specjalistów przełożenie przekładni łańcuchowej – szczególnie przy napędach wolnobieżnych – może wynieść nawet i=15. W innych sytuacjach zaleca się, by wspomniane przełożenie nie przekraczało wartości i=8.
Podobnie rzecz wygląda z ilością zębów na kołach łańcuchowych. Zaleca się stosowanie rozwiązań wyposażonych w minimum 12 zębów. Tam, gdzie wymaga się od przekładni płynnej pracy, warto zastosować w małych kołach komponenty z nie mniej niż 17 zębami. Rekomenduje się, by nie montować kół, w których liczba zębów przekracza 150.
Łańcuchy rolkowe oraz tulejkowe najlepiej sprawdzają się przy kołach, w których liczba zębów wynosi od 17 do 25 (nieparzyste liczby), 38, 57, 76 oraz 95. Oczywiście w większości przypadków poleca się stosować koła z nieparzystą liczbą zębów. Są to komponenty przystosowane do pracy z łańcuchem, który ma parzystą liczbę podziałek. Jeśli w ten sposób dobierzemy elementy przekładni łańcuchowej, nie będziemy musieli stosować półspinki, która w większości przypadków znacząco obniża sprawność całego mechanizmu.
W tym punkcie zwraca się uwagę także na minimalny tak zwany kąt opasania koła mniejszego. Kąt ten nie powinien wynosić mniej niż około 120 stopni.
Rozmiar łańcucha
Przy dobieraniu rozmiaru łańcucha należy uwzględnić skorygowaną moc. Wystarczy podstawić odpowiednie dane pod następujący wzór: Ns= N * f1 * f2.
- N to nic innego, jak wspomniana moc napędu,
- f1 – jeśli mamy napęd jednostajny, wpisujemy 1,0. Jeśli niejednostajny to 1,5. Przy przerywanym zaś 2,0,
- f2 – zależy od ilości zębów. Przy 15 wpisujemy 1,27; Dla 17 – f2 wynosi 1,12. 19 zębów – 1,0; 21 – 0,91; 23 – 0,83; 25 – 0,76.
Następnie po wyliczeniu mocy, musimy znaleźć tabelę doboru wielkości. Znajdziesz ją na stronie wybranego producenta łańcuchów.
Środek smarny
Każdy łańcuch rolkowy wymaga regularnego smarowania. Dobierając odpowiedni środek smarny, należy uwzględnić temperaturę pracy i otoczenia, poziom zanieczyszczenia i zapylenia, a także wilgotność. W większości przypadków producenci podpowiadają, które środki smarne sprawdzą się przy konkretnym łańcuchu. W tej sytuacji warto jednak skorzystać z pomocy osób doświadczonych i ekspertów. Dzięki temu będziesz mieć pewność, że zainwestujesz w odpowiedni i skuteczny smar.
Materiały dla łańcuchów rolkowych
Najpopularniejszym materiałem, z którego produkuje się łańcuchy przemysłowe rolkowe, jest stal konstrukcyjna węglowa (55, 65) lub stopowa (45 H, 40H lub 35 HM). Poza tym producenci często również sięgają po rozwiązania hartowane.
Sworznie natomiast najczęściej produkuje się ze stali stopowej (15H lub 15 HM), utwardzane (do 50-62 HRC), a także z rozwiązania do nawęglania. Tulejki i rolki tworzy się zaś ze stali nawęglanej (10, 15) oraz utwardzanej (do 48-60 HRC).