Łożyska ślizgowe obok łożysk tocznych to – wbrew pozorom – równie popularne rozwiązanie. Znajdują zastosowanie w wielu aplikacjach, nawet w mechanizmach ręcznych zegarków. Dziś przedstawiamy rodzaje łożysk ślizgowych, które można znaleźć na rynku.
Jeśli szukasz wydajnego i niezawodnego łożyska ślizgowego, koniecznie zainwestuj w rozwiązania odznaczające się wyjątkową wytrzymałością. Szczególnie na obciążenia mechaniczne. Równie istotny jest parametr związany ze stopniem zużycia. Najlepiej, gdyby poziom ten był niski, co z kolei przekłada się na długi okres żywotności. Ponadto wydajne łożyska ślizgowe powinny być także odporne na ewentualne zewnętrzne zakłócenia.
Zasada działania łożyska ślizgowego
Zasada działania łożyska ślizgowego jest prosta. Polega na wzajemnym ślizganiu się dwóch elementów – panewki i czopa wału, na którym komponent został zamontowany. Poślizg ten nazywany jest po prostu tarciem ślizgowym.
Rozmawiając o łożyskach tego typu, należy wspomnieć o rodzajach tarcia ślizgowego. Tu wyróżniamy tarcie suche, płynne i mieszane. Suche polega na tym, że powierzchnie robocze panewki oraz czopu wału nie smaruje się smarem. W tarciu płynnym między tymi elementami mamy optymalną warstwę środka smarnego. Przypadek mieszany łączy w sobie oba rodzaje. Częściowo elementy te stykają się ze sobą, a częściowo są oddzielone odpowiednim smarem.
Zastosowanie łożysk ślizgowych
Łożyska ślizgowe znajdą zastosowanie w wielu aplikacjach. Najczęściej jednak wykorzystuje się je tam, gdzie narażone są na małe prędkości obrotowe, ale jednocześnie muszą przenosić duże obciążenia. To aplikacji tego rodzaju zaliczamy na przykład rolki transportowe, nożycowe mechanizmy, przeguby czy zawiasy. Komponenty tego rodzaju towarzyszą nam także w codziennym życiu. Jak już wspominaliśmy niewielkich rozmiarów łożyska ślizgowe montuje się w ręcznych zegarkach, gdzie narażone są na niewielkie obciążenia i równie małą prędkość poślizgu. Ponadto świetnie sprawdzają się w maszynach budowlanych, rolniczych, urządzeniach medycznych, a nawet w wózkach widłowych. Natomiast branża motoryzacyjna wykorzystuje modele ślizgowe w pedałach, hamulcach, fotelach czy układach kierowniczych.
Możliwości jest wiele. Wystarczy wybrać odpowiedni wariant łożyska ślizgowego do aplikacji, zestawiając jego parametry z wymaganiami maszyny, warunkami pracy i otoczenia.
Rodzaje łożysk ślizgowych
Łożyska ślizgowe dostępne są w kilku wariantach. Podziały komponentów dokonuje się na podstawie kilku kryteriów. Biorąc pod uwagę typ smarowania, wyróżniamy następujące wersje łożysk ślizgowych:
- suche
- powietrzne
- olejowe, w tym hydrodynamiczne i hydrostatyczne
Ze względu na prędkość obrotową komponentu, w ofercie możemy znaleźć łożyska ślizgowe o prędkości obwodowej stałej, zmiennej i o ruchu obrotowym oscylacyjnym. Biorąc pod uwagę obciążenie, wyróżniamy modele dynamiczne i statyczne. Natomiast przy możliwości wychylania się panwi – stałe (sztywne) i wahliwe. Te ostatnie często nazywa się także modelami samonastawnymi. Łożyska ślizgowe możemy podzielić ze względu na kierunek obciążeń. I tu mamy łożysko ślizgowe:
- poprzeczne, które przenosi tylko i wyłącznie obciążenia promieniowe; wektor siły przenoszonej jest prostopadły względem osi mechanizmu,
- wzdłużne – przenoszące jedynie obciążenia równoległe do osi wału,
- skośne – inaczej poprzeczno-wzdłużne. Tu wektor siły z osią danego łożyska tworzy ostry kąt.